Taksonomi tasnif ederek dağıtma, sınıflandırma demektir.
Öğretim amaçlarının bu anlamda en uygun sınıflandırması BLOOM tarafından
yapılmıştır. BLOOM’un sınıflamasının temel özelliği öğretmene; “öğretim sonunda
öğrencide ne tür değişiklik olacaktır?” sorusuna cevap bulmada yardımcı
olmasıdır.
Öğretim
programı hedeflerinin aşamalı sınıflaması üç alanda yapılmaktadır. Þ
A) BİLİŞSEL
(Kognitif) ALAN
B) DUYUŞSAL
(Efektif) ALAN
C) DEVİNİMSEL
(Psikomotor) ALAN
A. BİLİŞSEL TAKSONOMİ
Bu taksonomi çeşidi bilgi ve zihinsel becerilerin gelişimini
içerir. Bloom’a göre öğrencilerin düşünme seviyeleri en basitten en karışığa
doğru altı seviyeden oluşmaktadır.
Bilgi : Önceden edinilen bilginin hatırlanması ve
tanımlanması yani geri çağırınım olarak adlandırılabilir.
Kavrama : Yorumlama,başka sözcüklerle tanımlama,diğer biçimdeki
malzeme ve materyallere dönüştürme ,problem yorumu olarak özetlenebilir.
Uygulama : Önceden edinilen bir bilgiyi yeni koşullarda
kullanabilmek olarak özetlenebilir.Matematik problemlerini bu kategoride ele
alabiliriz.
Analiz : Elde olan verilerden mantıklı çıkarımlar yaparak
çözmek,sonuç odaklı inceleme işlemi yapmak olarak özetlenebilir.
Sentez : Parçaları birleştirerek bütüne ulaşmak olarak
adlandırılabilir.
Değerlendirme : Sorgulama diyebiliriz kısaca,bir bilgiyi doğru
kriterleri seçerek sorgulamak.
B. DUYGUSAL TAKSONOMİ
Bu alanı değerlendirirken hislerin,tavırların,motivasyon ve
heyecan gibi duygusal halleri içerdiğini bilmeliyiz.
Bu alanın sınıflandırılması da şu şekilde oluyor; alma
olgusu,olguya cevapvermek, değerlendirmek, organizasyon ve karakterize etmek.
Alma Olgusu : Seçicilikte dikkat, farkındalık.
Olguya cevap vermek : Edinilen bilgiye dair sorulara yanıt
vermek,cevaplamada itaat.
Değerlendirmek : Sosyal çevrede varlığını planlarıyla
gösterir, sonuca ulaşmak için plan yapar,başlatır,sürdürür,takip eder
Organizasyon : Değerleri karşılaştırma,değerlendirme ve
sentez yapmak
Karakterize etmek : Grup çalışmalarında başarılı,bağımsız
çalışmada güven duyan tavırda,davranışlarını kontrol eder.
C. PSİKOMOTOR ALAN
Algı : Kısaca bir adım sonrasını tahmin etme olarak
adlandırabiliriz ya da adım-sonuç ilişkisini kurabilmek
Yerleştirmek : Üretme sürecinin adımlarını sırasıyla
belirler, hareket etmeye hazırlık denebilir.
Güdümlü yanıt : Pratik yapmak, deneyimlemek olarak
özetlenebilir.
Mekanizma : Yeni öğrenilecek olan bilgiyi ve beceriyi
kavramada ara safha olarak adlandırılır.
Karmaşık açık cevap : Edinmiş olduğu bilgilerle yeni
bilgileri harmanlayarak otomatik performansla direk hareket etmek.
İcat etme : Edinmiş olduğu verilerle yeni verilere ulaşmak.
Orijinal Taksonominin Yenilenmesinin Gerekçeleri
Bloom'un taksonomisi, öğrenme-öğretme süreçlerinde sistematik
sınıflandırmayı ortaya koyan bir kuram
olarak 1956 yılından bu yana, önemini yitirmeden yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak, yeni çağ 21. Yüzyılda
1956’dan bugüne, her alanda olduğu gibi eğitim alanında da pek çok yeni ve farklı
gelişmelere tanıklık etmektedir (Intel, 2011). Anderson ve diğerleri (akt.
Özçelik, 2010, s. xx), Bloom taksonomisin güncelleştirmelerine ilişkin iki neden
ileri sürmüşlerdir: 1- Eğitimcilerin ilk haliyle taksonomi kitabının değeri
üzerine dikkatlerini yeniden yönlendirme ve onu günün ilerisinde bir kaynak
olarak görmelerini sağlama. 2- 1956’dan bu yana olan değişmelerin, eğitim ile
ilgili -çocukların nasıl geliştikleri ve öğrendikleri, öğretmenlerin nasıl
planlama yaptıkları, öğrettikleri ve değerlendirme yaptıkları gibi- düşünce ve
uygulamaları değiştirmesi.
Alan yazında yer alan Bloom taksonomisinin yenilenmesinin
gerekçelerine ilişkin görüşler şöyle toplanabilir: 1- Geçen zaman içinde öğrenmenin
nasıl gerçekleştiğine ilişkin yeni bulgular ve oluşan yeni felsefeler, öğrenme hedeflerinin
yeniden düzenlenmesi gereğini doğurması, programların sorgulanmasına ve yeniden
yorumlanmasına neden olmuştur. 2- İlerleyen zaman sürecinde öğrenmeye ilişkin yeni
anlayışlar ve yapısalcı öğrenme kuramı temelli öğretim anlayışının öne çıkması
ile Bloom taksonomisinin öğrenci merkezli üst düzey bilişsel becerileri ölçmede
yetersiz kaldığının düşünülmesi (Ayvacı ve Türkdoğan 2010). 3- Analiz ve
değerlendirme basamaklarının ne anlama geldiği konusunda tam bir uzlaşının
sağlanamaması. 4- Gerçeğe uygun problemler ve projeler gibi etkinliklerin taksonomiyle
eşlenememesi (Intel, 2011). 5- Çocukların öğrenmedeki bireyselliğini, dinamikliğini
ve tüm öğrenmelerini açıklamada yetersiz kaldığı düşüncesi. 6- Taksonomi, öğrenmenin birbirini takip eden altı aşamalı süreçte
gerçekleştiğini belirtmekte, ancak bu süreçlere ilişkin bir öğretim modeli
ortaya koyamamaktadır (Tuğrul, 2002).
Bloom Digital Taksonomisi
Bloom’un taksonomisi üzerine çalışmalar yapan Andrew
Churches ise bu aşamaları günümüze uyarlayarak taksonomiye uygun eğitsel
uygulamaları bir araya getirmiştir. Bunlara ise Bloom’un Dijital Taksonomisi
adını vermektedir.
Bloom’un Dijital Taksonomi Eğitsel Uygulamalar
Aşama aşama eğitsel uygulamalar verilmiştir. Birçok
uygulamanın maalesef Türkçe versiyonları yok fakat kullanmak için de çok fazla
ingilizceye gerek olduğunu düşünmüyorum.
Bilgi
- Book Creator
- Tellagami
- PicCollage
- Animoto Video Maker
- WeVideo
- Diigo
- Evernote
- SimpleMind
- Easy Voice Recorder
- Easy Portfolio
Uygulama
- Explain Everything
- Google Slides
- Prezi
- Magisto Video Editor & Maker
Analiz
- Google Drive
- ColorNote Notepad
- Skitch
- EverClip
Sentez
- Edmodo
- Weebly
- Explain Everything
- Lecture Notes
Değelendirme
- Google Keep
- Wunderlist
- Google Drive
- Diigo
- Audio Note
-------------------------------------------------------------------
Kaynakça :
- http://www.webdersanesi.com/dersler/egitimde-program-gelistirme/hedeflerin-asamali-siniflandirilmasi---bloom-taksonomisi/282
- http://www.bilgiustam.com/bloom-taksonomisi-nedir/
- SAÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- http://egitimteknoloji.net/2015/11/bloom-taksonomisine-gore-egitsel-uygulamalar/
Resimler;
Sırayla ;
0 yorum:
Yorum Gönder